صحنه حیرت آور یک سیاهچاله هنگام قتل یک ستاره

سیاه‌چاله ناحیه‌ای از فضا-زمان است که جرم در آن فشرده شده است.وجود سیاه‌چاله‌ها در نظریه نسبیت عام آلبرت اینشتین پیش بینی می‌شود. این نظریه پیش بینی می‌کند که یک جرم به اندازه کافی فشرده می‌تواند سبب تغییر شکل و خمیدگی فضا-زمان و تشکیل سیاهچاله شود.پیرامون سیاهچاله رویه‌ای ریاضی به نام افق رویداد تعریف می‌شود که هیچ چیزی پس از عبور از آن نمی‌تواند به بیرون برگردد و نقطه بدون بازگشت است.صفت «سیاه» در نام سیاه‌چاله به این دلیل است که همه نوری که به افق رویداد آن راه می‌یابد را به دام می‌اندازد.جرم یک سیاهچاله پس از شکل گیری می‌تواند با دریافت جرم از پیرامونش افزایش یابد. با جذب ستارگان پیرامون و بهم پیوستن سیاهچاله‌های گوناگون، سیاهچاله‌های کلان جرم با جرمی میلیونها برابر خورشید تشکیل می‌شوند.

یک سیاهچاله به دلیل اینکه نوری از آن خارج نمی‌گردد نادیدنی است، اما می‌تواند بودن خود را از راه کنش و واکنش با ماده از پیرامون خود نشان دهد. از راه بررسی برهمکنش میان ستاره‌های دوتایی با همدم نامرئیشان، اخترشناسان نامزدهای احتمالی بسیاری برای سیاهچاله بودن در این منظومه‌ها شناسایی کرده‌اند. این باور جمعی در میان دانشمندان رو به گسترش است که در مرکز بیشتر کهکشان‌ها یک سیاه‌چاله کلان‌جرم وجود دارد. برای نمونه، دستاوردهای ارزشمندی بازگوی این واقعیت است که در مرکز کهکشان راه شیری ما نیز یک سیاهچاله کلان جرم با جرمی بیش از چهار میلیون برابر جرم خورشید وجود دارد.

در این رویدادها که اختلالات جزر و مدی نام دارند، برخی از ضایعات ستاره‌ای با سرعت بسیار بالا به میان فضا پرتاب شده و مابقی آن در داخل سیاهچاله سقوط می‌کنند. این امر منجر به یک جرقه چشمگیر پرتو ایکس می‌شود که می‌تواند برای چند سال باقی بماند.پس از این که یک ستاره توسط اختلال جزر و مدی از هم می‌پاشد، نیروهای گرانشی قدرتمند سیاهچاله بیشتر بقایای ستاره را به درون خود می‌کشند.سپس اصطکاک باعث گرم شدن این بقایا و ایجاد مقادیر عظیم تابش پرتو ایکس می‌شود.پس از این هجوم پرتوهای ایکس، مقادیر نور در پی سقوط ضایعات ستاره در ورای افق رویداد سیاهچاله کاهش می‌یابد.

حال در اتفاقی حیرت آور ستاره‌ شناسان آمریکایی توانسته‌اند مچ یک سیاهچاله را در حال از هم دریدن یک ستاره در فاصله 290 میلیون سال نوری بگیرند.این رویداد زمانی رخ می‌دهد که یک ستاره به فاصله بسیار نزدیکی از سیاهچاله برسد و کشش شدید سیاهچاله باعث ایجاد نیروی کششی می‌شود که ستاره را از هم می‌درد.به گفته دانشمندان، رویداد اخیر نزدیکترین اختلال جزر و مدی کشف شده در یک دهه اخیر بوده است.

رصدخانه نوری ASAS-SN در اصل در نوامبر 2014 این اختلال جزر و مدی موسوم به ASASSN-14li را کشف کرده بود. این رویداد در نزدیکی یک ابرسیاهچاله در مرکز کهکشان PGC043234 اتفاق افتاده است.بررسی‌های بیشتر توسط رصدخانه پرتو ایکس چاندرا، کاوشگر انفجار پرتو گامای سویفت و ماهواره XMM-Newton سازمان فضایی اروپا به ارائه تصویر واضحتری با بررسی انتشارات پرتو ایکس این اختلال جزر و مدی پرداختند.

این نتایج از برخی ایده‌های جدید در مورد ساختار و تکامل رویدادهای اختلال جزر و مدی پشتیبانی می‌کند. در آینده این اختلالات جزر و مدی می‌توانند آزمایشگاه‌هایی برای بررسی تاثیرات گرانش شدید به دانشمندان ارائه کنند.

برای آگاهی از آخرین اخبار و تازه های دنیای تکنولوژی و پیوستن به کانال زوم تک در تلگرام، اینجا کلیک کنید.

منبع : ایسنا