در این مقاله به بررسی مفهوم هاوینگ در ارز های دیجیتال و تاثیر آن بر بازار کریپتو می پردازیم. اینکه هاوینگ دقیقا چیست و چه زمانی رخ می دهد، یکی از مسائلی است که هر فرد برای ورود و بقا در بازار رمزارز ها باید از آن آگاه باشد.
پیش از آن که به سراغ مفهوم هاوینگ برویم باید با ساز و کار بیت کوین و دیگر ارز های دیجیتال آشنا شویم . فناوری اصلی پشت پرده ی رمزارز ها بلاکچین است که در ابتدا مروری بر آن می کنیم. با ما همراه باشید.
بلاکچین
هر چند بیتکوین و سایر ارزهای دیجیتال توانستند از قابلیت های فناوری بلاکچین به نفع خود استفاده کنند، اما ردپای آن را می توان حتی قبل از سال ۲۰۰۹ و راه اندازی بیتکوین نیز جستجو کرد.
تاریخچه بلاکچین برخلاف تصور بسیاری به پیش از ظهور مفهوم کلی ارزهای دیجیتال و بیتکوین برمیگردد. ایده خلق این فناوری برای اولین بار در سال ۱۹۹۱ پیشنهاد داده شد. در واقع، اولین بار در سال ۱۹۹۱ بود که زنجیره ای از بلوک های رمزنگاری شده برای پیشگیری از هرگونه دستکاری و سوءاستفاده از اسناد به وجود آمد. استوارت هابر و اسکات استورنتا دو فردی بودند که این فناوری را سال ها قبل از به وجود آمدن مفهوم پیچیده تری به نام بلاکچین اجرا کردند.
بلاکچین در واقع یک نوع پایگاه داده محسوب می شود. اما آنچه بلاکچین را از تمام فناوری های دیگر متمایز می کند این است که این فناوری اطلاعات و داده ها را به روش کاملا متفاوتی ذخیره می کند. اصلی ترین تفاوت بلاکچین با سایر پایگاه های داده، ساختار ذخیرهی اطلاعات است. یک زنجیره بلوکی اطلاعات را به صورت گروهی جمع آوری می کند که به آن «بلوک»ها گفته می شود. بلوک ها مجموعه ای از داده ها را در خود نگهداری می کنند. هر کدام از بلوک ها ظرفیت مشخصی دارند و مقدار کاملا مشخصی از داده ها در آنها قرار گرفته و ذخیره می شود. وقتی ظرفیت یک بلوک تکمیل شد، بلوک پر شده و به بلوک های پرشدهی قبلی افزوده میشود. همچنین در بلاکچین معاملات به جای قرار داد های سنتی و دستی توسط قرارداد های هوشمند اجرا می شوند که در ادامه در رابطه با آن صحبت خواهیم کرد.
حالا زنجیره ای از بلوک های با محتوای داده ها خواهیم داشت که به آنها «بلاکچین» یا همان «زنجیرهی بلوکی» گفته می شود. چنانچه می دانید، بلاکچین از دو کلمه بلاک (Block) و چین (Chain) تشکیل شده است. احتمالا با توضیحاتی که در اینجا دادیم، کاملا دلیل نامگذاری این فناوری را متوجه شدید.
این توضیح مختصری از مفهوم زنجیره بلوکی و تاریخچه آن بود، اکنون اگر می خواهید در رابطه با این فناوری اطلاعات کاملی به زبان ساده کسب کنید و از چگونگی کارکرد آن با خبر شوید مقاله بلاکچین چیست پارسیان کریپتو بهترین گزینه برای شماست.
قرارداد هوشمند
smart contract یا قرارداد هوشمند به مجموعه کدهای برنامه نویسی گفته میشود که با هدفی مشخص نوشته شده و مفاد یک تفاهم بین 2 یا چند نفر در آن تعریف میشود. ویژگی اصلی برنامه نویسی قرارداد هوشمند در بلاکچین غیرمتمرکز بودن آن و عدم امکان مدیریت توسط یک سازمان متمرکز میباشد.
در یک smart contract تمام شرایط و مفاد با دستورات if else if تعیین شده و به صورت خودکار اتفاق میافتند. If به معنی «اگر» و else if به معنی در «غیراینصورت اگر» است؛ مثلا «اگر» شخصی از کیف پول خود مقداری سرمایه را در یک پلتفرم بلوکه کرد «آنگاه» ماهانه مبلغ X کوین به همان کیف پول واریز شود. این بخشی از یک برنامه نویسی قرارداد هوشمند ساده است که برای فرآیند استیکینگ (سهامگذاری جهت اعتبارسنجی در شبکه) نوشته شده است.
در یک قرارداد غیرهوشمند، شخص مسئول میتواند قراردادهای متفاوتی را با افراد مختلف منعقد نموده و مفاد آن را از دید دیگران پنهان نماید. اما در قرارداد هوشمند تمامی قراردادها قابل مشاهده توسط عموم و دارای شفافیت کامل است. شاید با خودتان فکر کنید در این صورت امنیت قراردادها کاهش یافته و میتواند موجب بروز مشکلاتی شود.
اما جالب است بدانید که شفافیت در نوشتن قرارداد هوشمند و نظارت عموم افراد بر روی اجرای آنها اتفاقا مثبت و راهگشا در تمامی زمینهها میباشد. توجه شما را به یک مثال در این خصوص جلب مینماییم.فرض کنید در فضای سنتی با پروژهای آشنا میشوید که قرار است زمینهایی از یک شهرک تازه تأسیس پیشفروش شده و پس از آن واحدهای مسکونی و تجاری در آن زمینها ساخته شوند.
این مثال بارها و بارها در واقعیت در کشور خودمان هم رخ داده و گاهی اوقات منجر به از دست رفتن سرمایهی بسیاری از افراد گردیده. در صورتی که قراردادها به صورت سنتی و غیرهوشمند منعقد شوند کارفرما و صاحبین پروژه به راحتی میتوانند اداعاهایی را مطرح کنند که به دور از واقعیت است.یکی از این ادعاها معمولا تعداد سرمایهگذاران پیش از شما و حجم سرمایهی آنها است.
در صورتی که اگر تفاهمنامه فوق قرارداد هوشمند در بلاکچین باشد هر فردی که قصد سرمایهگذاری در پروژه و خرید زمین را داشته باشد به راحتی و فقط با چند کلیک میتواند تعداد هولدرها (سرمایهگذاران) و میزان سرمایهی هر کدام را مشاهده نماید.در این صورت، کارفرما موظف به اجرای تعهدات خود میباشد. در صورتی که خللی در اجرای صحیح پروژه پیش بیاید، اعتبارسنجها که مسئولیت نظارت بر شبکه را به عهده دارند.
به منظور حفظ ارزش داراییهای خود با شخص خاطی برخورد نموده و دارایی او را بلوکه میکنند.نکتهای که در خصوص اعتبارسنجهای شبکهی بلاکچین وجود دارد این است که اگر آنها نیز بخواهند با لابیگری صداقت را زیر پا بگذارند شبکه دچار بیاعتمادی شده و دارایی خودشان نیز تحتالشعاع قرار خواهد گرفت.
پارسیان کریپتو در رابطه قرارداد هوشمند چیست؟ مقاله کاملی تهیه کرده که مطالعه آن موجب آگاهی کامل شما از زیر و بم اسمارت کانترکت ها می شود . حال که با بلاکچین و قرارداد هوشمند آشنا شدید باید به سراغ پاسخ سوال زیر برویم.
بیت کوین چگونه استخراج می شود؟
برای استخراج بیت کوین میتوان از سختافزارها و نرمافزارهای مختلفی استفاده کرد. هنگامی که بیت کوین برای اولین بار منتشر شد، امکان استخراج آن به صورت رقابتی در رایانه شخصی وجود داشت. با این حال، با محبوبیت بیشتر، ماینرهای بیشتری به شبکه ملحق شدند که شانس حل هش را کاهش داد.
اگر رایانه شخصیتان سختافزار جدیدتری داشته باشد، همچنان میتوانید از رایانه شخصی خود به عنوان ماینر بیت کوین استفاده کنید، اما شانس حل یک هش به صورت جداگانه بسیار ناچیز است.این به این دلیل است که شما با شبکهای از ماینرها رقابت میکنید که حدود 220 کوئینتیلیون هش (220 هش exa) در ثانیه تولید میکنند.
ماشینهایی که مدارهای مجتمع ویژه نامیده میشوند، به طور خاص برای استخراج بیت کوین ساخته شدهاند و میتوانند حدود ۲۵۵ تریلیون هش در ثانیه تولید کنند. در مقابل، رایانهای با آخرین سختافزار حدود 100 مگا هش در ثانیه (100 میلیون) هش میکند. خوب است بدانید به طور متوسط 10 دقیقه طول میکشد تا شبکه، ماینینگ یک بلوک را تأیید کند و پاداشش را بدهد. پاداش ماینینگ شبکه بیت کوین در حال حاضر، 6.25 بیت کوین در هر بلوک است.
حال که با استخراج بیت کوین و پاداشی که شبکه به ماینر ها می دهد آشنا شدیم به سراغ پاسخ به سوال هاوینگ چیست؟ می رویم.
هاوینگ
اصطلاح هاوینگ (Halving) در لغت به معنای تقسیم کردن چیزی به 2 قسمت مساوی میباشد. Halving در ارزهای دیجیتال با هدف متعادلسازی پاداش استخراج انجام میشود.
یکی از برنامههایی که ساتوشی ناکاموتو در وایت پیپر بیت کوین به آن اشاره نمود مبحث Halving بود. این خالق ناشناس که به اعتقاد عدهی بسیاری از کارشناسان اقتصاد، یک ساز و کار بینقص را برای مدیریت امور مالی تدارک دیده، اعلام کرد که به دلایلی همچون کنترل تورم نیاز است که پاداش ماینینگ در یک دوره زمانی مشخص به نصف کاهش یابد. به این رویداد کنترلگر، هاوینگ گفته میشود.
طرز کار پروتکل بیت کوین به زبان ساده به این شکل است که در زمان آغاز به کار آن (یعنی در سال 2008) بابت استخراج هر بلاک مبلغ 50 بیت کوین به ماینری که موفق به استخراج آن شده پاداش داده میشد؛ این الگوریتم طوری برنامهریزی شده که پس از استخراج 210,000 بلاک، پاداش آن نصف شود.
اگر میانگین زمان استخراج یک بلاک را 10 دقیقه در نظر بگیریم، تقریبا بعد از 4 سال این تعداد بلاک استخراج شده و پاداشها نصف خواهد شد. به همین دلیل هم در پاسخ به این پرسش که عمل هاوینگ بعدی بیت کوین چه زمانی اتفاق خواهد افتاد بایستی بگوییم این اتفاق از سال 2008 هر 4 سال یک بار به وقوع میپیوندد.
همانطور که احتمالا میدانید، استخراج بیت کوین دارای محدودیت 21 میلیون واحدی است؛ یعنی در کل 21 میلیون واحد از این رمزارز محبوب استخراج خواهد شد. دلیل این محدودیت هم ریشه در ماهیت Halving دارد. اگر نصف شدن پاداش استخراج را با فرمول فوق محاسبه کنیم، مشاهده خواهیم کرد که در سال 2140 پاداش استخراج یک بلاک جدید تقریبا به عدد صفر خواهد رسید و مسلم است که در این صورت ماینرها متوقف شده و دیگر کسی عمل ماینینگ را انجام نخواهد داد.
ارزهای دیجیتالی که هاوینگ دارند
به علاوه بیت کوین که در بالا در رابطه با آن صحبت کردیم، رمزارز های زیر هاوینگ دارند.
- لایت کوین: ساختار هاوینگ ارز لایت کوین هم مانند والد خود یعنی بیت کوین میباشد. تفاوت هاوینگ لایت کوین با بیت کوین در این است که تولید هر بلاک در لایت کوین به جای 10 دقیقه هر 2 دقیقه یک بار اتفاق افتاده و هر بار فرآیند نصف شدن پاداش پس از تولید 840 هزار بلاک به جای 210 هزار بلاک به وقوع میپیوندد.
- بیت کوین کش: با وجود اینکه نام این کوین مانند بیت کوین است اما Halving متفاوتی داشته و بیشتر شبیه به لایت کوین است. یعنی نصف شدن پاداش استخراج بیت کوین کش هم مانند لایت کوین پس از تولید 840 هزار بلاک اتفاق میافتد.
- زی کش: هاوینگ زی کش هم مشابه بیت کوین کش و لایت کوین پس از بلاک 840 هزار اتفاق میافتد. البته با معرفی ورژن جدید زی کش یعنی zcash blossom انتظار میرود که این رویداد تا بلاک 1046400 به تعویق بیوفتد.
ارزهای دیجیتال دیگری که دارای رویداد نصف شدن پاداش هستند به شرح زیر میباشند:
- Verge
- Tomchain
- Verge
- Flux
- Firo
- Ethereum classic
- Raven Coin
- Bytom
- Dash
- و.
تاثیر هاوینگ بر بازار کریپتو
اگر بخواهیم اصلیترین تاثیر هاوینگ بر قیمت ارزهای دیجیتال را بررسی کنیم میتوانیم.به موضوع بسیار مهم میزان کمیابی و نایابی اشاره کنیم. یکی از عوامل بسیار مهم در تعیین نرخ هر چیزی میزان کمیاب بودن آن است. به عنوان مثال اگر شما تصمیم به خرید یک کالایی را داشته باشید و با فرض بر اینکه تعیین کننده قیمت شمای خریدار هستید نه فروشنده، مسلم است که هر چه تعداد موجودی آن کالا در فروشگاه کمتر باشد، حاضر هستید مبلغ بیشتری را برای به دست آوردن بپردازید اگر به این مثال افراد دیگری چون خودتان را هم اضافه کنید شاهد خواهید بود که هر فرد حاضر است مبلغی بیشتر از نفرات دیگر پرداخت کند تا آن کالا را به دست آورد.
در این شرایط فروشنده کالا را به فردی خواهد فروخت که بالاترین قیمت را پیشنهاد دهد. حال در نظر بگیرید موجودی تعداد آن کالا بیشتر از تعداد متقاضیان باشد؛ در این شرایط فروشنده حاضر است کالا را با قیمت پایینتری عرضه کند تا زمانی که بالاخره برایش مشتری پیدا شود. این مثال ساده، گویای وضعیت قیمت ارزهای دیجیتال است.
تا به اینجا شیوه قیمتگذاری بر روی ارزهای دیجیتال را متوجه شدید. حال بیایید نگاهی به موضوع استخراج ارز دیجیتال بیت کوین بیندازیم. ساتوشی ناکاموتو بیت کوین را طوری برنامهریزی کرده که اعضای آن خودشان همه کاره بوده و با پیروی از فرمولهای موجود بتوانند جامعهای عاری از مدیریت متمرکز و کاملا دموکرات را تشکیل دهند. به همین دلیل هم مسئولیت تایید و رد هر اتفاقی (تراکنشی) را به عهده آنها گذاشته و بابت این اقدام پاداشی را برای افراد در نظر گرفته.
این پاداش به این صورت بوده که هر فردی بتواند یک بلاک جدید از اطلاعات را تولید کند بابت آن 50 BTC دریافت خواهد کرد. این شیوه پاداشدهی اگر قرار بود بدون هیچ تغییری باقی بماند مسلم است که مجموع بیتکوینهای موجود در جهان در مدت زمان کوتاهی سر به فلک میکشید.
شاید در نگاه اول تاثیر هاوینگ بر قیمت ارزهای دیجیتال به این دلیل که باعث کاهش میزان پاداش میشود، معکوس باشد؛ یعنی اگر با مفهوم کمیابی و نایابی آشنا نباشید، احتمالا تصور خواهید کرد که Halving موجب کاهش قیمت یک ارز همچون بیت کوین خواهد شد.اما قضیه کاملا برعکس است. از آنجایی که Halving در دورههای زمانی مشخص (مثلا 4 ساله) موجب نصف شدن پاداش استخراج در یک شبکه میشود، و همین نصف شدن پاداش یعنی کاهش سرعت ورود به آن ارز به بازار، پس میتوان اینطور نتیجه گرفت که هاوینگ تأثیر غیرمستقیم بر روی رشد نرخ ارزها خواهد داشت.
سخن پایانی
ما همواره بر این باوریم که در حوزه رمزارزها و مدیریت غیرمتمرکز امور هیچ چیزی قطعیت نداشته و پیشبینی قطعی امری کاملا اشتباه است. اما در مورد هاوینگ میتوان تا حد زیادی مطمئن بود که همواره موجب رشد نرخ ارزها در طولانی مدت خواهد شد. حداقل تجربه اینطور ثابت کرده است.
نظرات در مورد : آیا نزدیک شدن به هاوینگ BTC یکی از عوامل رشد بازار کریپتو است؟