فلسفه عید نوروز چیست؟

فلسفه عید نوروز چیست؟ عید نوروز یکی از اعیاد بزرگ ایرانی ها به شمار می رود که هر ساله آن ها به مناسبت فرا رسیدن ایام سال جدید ، عیدنوروز را جشن می گیرند. در تاریخ کشور بزرگ ایران روزهای خاصی دیده می شود که هر کدام از آن ها از یک جریان خاص و واقعه تاریخی حکایت می کنند. تا به حال به این موضوع فکر کرده اید که فلسفه عید نوروز از کجا منشاء می گیرد؟

فلسفه و علت پیدایش جشن نوروز

پیدایش جشن نوروز با توجه به روایتهای افسانه ی اسطوره ی (قدمت آن به عصر هند و ایرانی میرسد) به چهارمین پادشاه ایران (جمشید) نسبت داده شده است.

با توجه به اوستا کهن ترین کتاب ایرانی ها به جمشید “یم Yima” اشاره شده است.بنابر این روایت ها جم فره ایزدی داشته است که با دستور اهورامرد با اهریمن ها به جنگ پرداخته و سبب شده است تا خیر و برکت برود و خشکسالی و قطحی آنجا را فرا بگیرد.

زمانی که اهریمن نابود شده ، او بار دیگر توانسته است که مردم را به شادمانی و خوشحالی برساند و تمامی درختانی را که گرفتار خشکی شده اند نجات بدهد و سرسبز شوند و مردم آن را به عنوان نوروز با روز نوین دانسته و به مناسب این روز بزرگ در تشتی جو کاشته اند و اینگونه شده است که ایرانی ها برای نوروز سبزه می کارند و این ایام را جشن می گیرند.

بنابر عقیده ی عده ی دیگر جمشید در دنیا سیر میکرده است و وقتی به آذربایجان میرسد در نقطه  در مشرق با تاج و تختی جای میگیرد و روشنی تاج و تخت جمشید در زمان طلوع خورشید مردمان را به سمت خود جلب کرده و این روشنایی برای مردم خیره کنده بوده و آن روز را به عنوان روز نو دانسته و جشن برپا می کنند. جمشید در زبان فارسی “جم” و در زبان عربی ” منوشخ” نامیده می شود. لفظ “شید” در پهلوی به معنی شعاع می باشد که به نام او اضافه گردیده و پادشاه را با جمشید می شناختند و به این صورت رسم نوروز از گذشته ها تا کنون پایدار و جاودانه گردیده است.

عید نوروز و فلسفه پیدایش آن

به جز موارد فوق عده ی دیگر عقیده های متفاوتی برای پیدایش عید نوروز داشته اند. برخی می گویند خداوند بزرگ کار خلقت انسان ها و مخلوقات دیگرش را در اولین روز فروردین ماه تمام کرده است و انسان ها برای اینکه از خداوندشان تشکر کنند و به پاس قدردانی از نعمتهای خداوند این روزها را جشن می گیرند و به شادی می پردازند.

به صورت دقیقی نمی توان در مورد آیین های نوروزی و مراسمی که از گذشته ها وجود داشته است نظرهای دقیقی را ارائه کرد چرا که اطلاعات صد در صدی در این خصوص وجود نداشته است و تنها می توان به نظر برخی از پژوهشگرانی مثل فیلندر اشاره کرد که معتقد می باشد حجاریها و سنگ نگاره های که از دوران هخامنشی باقی مانده است نشان دهنده مراسم ها و جشن های نوروزی در تخت جمشید می باشد. این آثار نشان میدهد که ملل و اقوامی که تایع هخامنشی بوده اند به پادشاه هدیه ها و اقلامی را هدیه می دادند.

عید نوروز در ایران

یکی از کهن ترین جشن های که برای ایرانی ها از دوران ایران باستان به جای مانده است، جشن نوروز می باشد که اولین روز سال خورشیدی ( 1 ماه فروردین) می باشد. با وجود اینکه سال های طولانی سپری شده است ولی هنوز هم مردم در مناطق گوناگون ایران این ایام را جشن میگیرند و در کنار یکدیگر جمع می شوند و به شادی و خوشحالی این ایام را پشت سر می گذارند.

آغاز فصل بهار زمان برگزاری نوروز بوده که آن را با نوروز بهاری نیز می شناسند. در ایران و افغانستان نوروز به عنوان شروع سال نو به شمار می رود و در کشورهای دیگری مثل تاجیکستان، قراقستان، روسیه، قرقیزستان، سوریه، گرجستان، عراق، جمهوری آذربایجان، ترکیه، چین، آلبانی، ازبکستان، پاکستان، هند و ترگمنستان تعطیل رسمی می باشد و مردم این کشورها نیز جشن را بر پا میکنند.

ایام نوروز به عنوان یکی از جشن های بسیار قدیمی و کهن ترین جشن از اقوام مختلفی در منطقه به جای مانده که با ویژگی های خاص و رنگ و بوی دیگری جلوه ی ایرانی به خودش گرفته است تا جای که این مراسم را نمادی می دانند که بین اقوام و ملیت های ایرانی پیوندی ایجاد کرده است. ایرانی ها معتقدند که این ایام را باید با نگرش جدید و تازه و همچنین لباس های نو و تن پوش های جدید آغاز کنند و سفره های زیبایی را برای این ایام می چینند و بر روی آن از اقلامی چون هفت سین، ماهی، سبزه و… و در بالای همه ی آن قرآن را می گذارند.

پیشینه عید نوروز

اگر این متن را به دقت مطالعه کرده باشید قطعا متوجه شده اید که زمان پیدایش دقیق نوروز و منشاء آن به صورت دقیقی مشخص نیست ولی با نگاهی به روایت های تاریخی می توان گفت که عید نوروز به بابلیان نسبت داده شده است. با در نظر گرفتن این روایت ها در ایران رایج شدن نوروز به سال 538 پیش از میلادی به معنی دیگر یعنی زمان حمله کورورش بزرگ به بابل بر می گردد. البته روایت های دیگری نیز از پیدایش نوروز از زرتشت حکایت می کند.

در برخی از متن های قدیمی مثل شاهنامه و تاریخ طبری ،جمشید به عنوان پدیدآورنده نوروز عنوان شده است و برخی دیگر نیز کیومرث را به عنوان پایه گذار عید نوروز معرفی کرده اند.

سلسله هخامنشیان

سنگ نوشته های از دوران هخامنشیان باقی مانده است که در آن ها به صورت مستقیمی به ایام نوروز اشاره نشده است. ولی با بررسی های دقیق نشان داده می شود که آن ها نیز با جشن های ایام نوروز آشنایی داشته اند.

برخی معتقد هستند که جشن نوروز در سال 538 قبل از میلادی توسط کوروش بزرگ به عنوان جشن ملی اعلام گردیده است و وی در این روز برنامه های نظیر ترفیع سربازان و… را اجرا نموده است. با توجه به این گمان ها در دوران هخامنشی نیز این آیین ها برگزار میشده است. گفتنی است که در دوران داریوش یکم نیز جشن های نوروز با شکوه زیاد برپا شده اند.

برخی از پژوهشگران معتقد هستند که ساخت تخت جمشید به ایام نوروز بر می گردد. در دوران هخامنشیان جشن نوروز را در ایام 21 اسفند ماه تا 19 اردیبهشت برگزار کرده اند.

حتما ببینید: 

• عکس پروفایل عید نوروز
• آموزش کاشت انواع سبزه عید نوروز