کابوس تراشه‌ سازی در آمریکا؛ ضرر سنگین سامسونگ، زنگ خطر برای رویای بایدن

به گزارش بخش اخبار فناوری زوم تک , تلاش‌ های دولت آمریکا برای احیای صنعت تراشه‌ سازی در داخل مرزها، با چالش‌ های اقتصادی قابل توجهی روبرو شده است. تازه‌ ترین گزارش‌ ها حاکی از آن است که شرکت غول‌ پیکر کره‌ای، سامسونگ، به دلیل سرمایه‌گذاری‌ های کلان و هزینه‌ های پیش‌ بینی‌ نشده در پروژه‌ های ساخت تراشه در ایالات متحده، متحمل زیانی بالغ بر ۱.۲۱ میلیارد دلار شده است. این خبر ناگوار، نه تنها ضربه‌ای به برنامه‌ های توسعه‌ای سامسونگ در آمریکا محسوب می‌شود، بلکه می‌تواند زنگ هشداری برای طرح‌ های جاه‌ طلبانه دولت بایدن در زمینه خودکفایی در تولید نیمه‌ رساناها باشد. آیا رویای ساخت تراشه‌ های پیشرفته در خاک آمریکا، با این موانع اقتصادی به چالش کشیده خواهد شد؟

سرمایه گذاری پرهزینه سامسونگ در آمریکا: رویای تولید تراشه در تگزاس با زیان همراه است

در چشم انداز پرتلاطم صنعت نیمه هادی جهانی، جایی که رقابت برای دستیابی به فناوری های پیشرفته تر و کنترل زنجیره های تامین به اوج خود رسیده است، سامسونگ الکترونیکس، یکی از بزرگترین بازیگران این عرصه، سرمایه گذاری های استراتژیک و بسیار هنگفتی را در خاک ایالات متحده آمریکا انجام داده است. این اقدام، که بخشی از آن در پاسخ به تلاش های دولت آمریکا برای بازگرداندن تولید پیشرفته تراشه به داخل مرز های این کشور (از طریق ابتکاراتی مانند قانون CHIPS) صورت گرفته، با هدف کاهش ریسک های ژئوپلیتیکی و تنوع بخشی به پایگاه تولید انجام می شود. اما این مسیر، حداقل تا به امروز (اواخر آوریل ۲۰۲۵)، مسیری پرهزینه و همراه با زیان های مالی قابل توجه برای این غول کره ای بوده است.

پایگاه اصلی در کره، سرمایه گذاری عظیم در آمریکا

قلب تپنده و مرکز اصلی عملیات تولید نیمه هادی سامسونگ، همچنان در کره جنوبی قرار دارد. پیشرفته ترین فرایند های تولید این شرکت، از جمله فناوری های ۳ نانومتری و پایین تر، در کارخانه های عظیم این کشور توسعه یافته و به کار گرفته می شوند. با این حال، سامسونگ در سال های اخیر به طور فزاینده ای به دنبال گسترش حضور تولیدی خود در خارج از کره بوده است. این شرکت علاوه بر تاسیسات موجود خود در آستین، تگزاس (که عمدتا بر روی فرایند های قدیمی تر متمرکز بود)، و فعالیت هایی در آریزونا، سرمایه گذاری خیره کننده ای به مبلغ تقریبی ۲۰ میلیارد دلار را برای ساخت یک مجتمع تولید تراشه فوق مدرن در شهر تیلور، ایالت تگزاس، آغاز کرده است. انتظار می رود این کارخانه جدید قادر به تولید برخی از پیشرفته ترین تراشه های سامسونگ باشد و نقش مهمی در تامین نیاز بازار آمریکا و تقویت جایگاه سامسونگ در این منطقه ایفا کند.

چالش های بخش تولید قراردادی (Foundry)

علیرغم این سرمایه گذاری های عظیم و دستیابی به فناوری های لبه علم، سامسونگ در یکی از بخش های کلیدی کسب و کار نیمه هادی خود، یعنی تولید قراردادی (Foundry)، با چالش های جدی روبروست. واحد فاندری سامسونگ وظیفه تولید تراشه برای شرکت های دیگر (که خود فاقد کارخانه تولید هستند، مانند انویدیا، کوالکام یا حتی اپل در برخی موارد) را بر عهده دارد. این بخش برای سودآوری نیازمند جذب سفارش های بزرگ و پایدار از مشتریان خارجی است.

گزارش های متعدد، از جمله گزارش اخیر وبسایت سم موبایل، حاکی از آن است که واحد فاندری سامسونگ در جذب سفارش های سودآور، حتی برای پیشرفته ترین فرایند تولیدی خود یعنی گره ۳ نانومتری در کارخانه های کره جنوبی، با مشکلات جدی مواجه است. رقابت بسیار شدید با شرکت تایوانی TSMC، که رهبر بی چون و چرای بازار فاندری محسوب می شود و اعتماد اکثر مشتریان بزرگ را جلب کرده است، کار را برای سامسونگ بسیار دشوار کرده است. این ناتوانی در پر کردن ظرفیت تولید با سفارش های سودآور، منجر به زیان دهی قابل توجه این واحد تجاری برای سامسونگ شده است.

زیان انباشته در عملیات آمریکا

این چالش های مالی به مراتب در عملیات سامسونگ در ایالات متحده شدیدتر است. گزارش ها نشان می دهند که زیرمجموعه سامسونگ در آمریکا (که احتمالا شامل فعالیت های کارخانه های موجود این شرکت در این کشور می شود) تنها در چهار سال گذشته، زیان انباشته ای بالغ بر ۱.۷۲۴۸ تریلیون وون کره جنوبی را ثبت کرده است. این رقم معادل حدود ۱.۲۱ میلیارد دلار آمریکا است و به وضوح نشان دهنده هزینه های سرسام آور راه اندازی و بهره برداری از کارخانه های تولید تراشه در خاک آمریکاست.

هزینه های بالا، ضرورت استراتژیک

ساخت و تولید تراشه های پیشرفته در آمریکا به دلایل متعددی از جمله هزینه های بالاتر نیروی کار، الزامات نظارتی و زیست محیطی سختگیرانه تر، و نیاز به ایجاد زنجیره تامین مواد و تجهیزات در یک منطقه جدید، به مراتب گران تر از انجام همین کار در مراکز سنتی تولید در شرق آسیا تمام می شود. با این وجود، غول های تراشه سازی مانند سامسونگ و TSMC، تحت فشار های ژئوپلیتیکی و همچنین با استفاده از مشوق های مالی ارائه شده توسط دولت آمریکا (مانند میلیارد ها دلار یارانه تحت قانون CHIPS)، چاره ای جز سرمایه گذاری در این کشور نمی بینند. هدف اصلی، ایجاد تاب آوری بیشتر در زنجیره تامین جهانی، کاهش وابستگی به مناطق حساس از نظر ژئوپلیتیکی (مانند تایوان)، و دسترسی بهتر به بازار بزرگ و مشتریان آمریکایی است. جالب توجه است که TSMC نیز که سرمایه گذاری بسیار بزرگتری در آریزونا انجام داده، با چالش های مشابهی از جمله تاخیر در راه اندازی، مشکلات مربوط به نیروی کار، و زیان های مالی مواجه شده است، که نشان دهنده دشواری ذاتی این انتقال تولید است.

وضعیت نامشخص کارخانه تیلور، تگزاس

آینده کارخانه جدید و عظیم سامسونگ در تیلور تگزاس در هاله ای از ابهام قرار دارد. در حالی که ساخت و ساز فیزیکی ساختمان های این مجتمع تقریبا به پایان رسیده است، گزارش های نگران کننده ای مبنی بر عدم نصب تجهیزات اصلی تولید تراشه در این کارخانه منتشر شده است. این تجهیزات که شامل دستگاه های لیتوگرافی بسیار پیشرفته و سایر ماشین آلات دقیق می شود، قلب تپنده یک کارخانه تراشه سازی هستند و هزینه ای بالغ بر میلیارد ها دلار دارند.

گفته می شود سامسونگ به دلیل ارزیابی مجدد شرایط دشوار و نامطمئن بازار جهانی نیمه هادی ها و همچنین برآورد دقیق تر میزان تقاضای آتی برای تراشه های تولیدی در این کارخانه، در ثبت سفارش نهایی برای خرید و نصب این تجهیزات حیاتی تعلل می کند. این تردید می تواند نشانه ای از نگرانی های جدی سامسونگ در مورد سودآوری بلندمدت این سرمایه گذاری عظیم باشد.

سد تعرفه ها و چشم انداز راه اندازی

علاوه بر عدم اطمینان از تقاضا، یکی دیگر از موانع بزرگ پیش روی سامسونگ، بحث تعرفه های واردات تجهیزات است. بخش قابل توجهی از ماشین آلات پیشرفته مورد نیاز برای تولید تراشه باید از کشور های دیگر، عمدتا هلند (در مورد دستگاه های لیتوگرافی ASML) و ژاپن، به آمریکا وارد شوند. نگرانی جدی وجود دارد که دولت آمریکا تعرفه های سنگینی، شاید تا ۲۵ درصد یا بیشتر، بر واردات این تجهیزات وضع کند. چنین تعرفه هایی می توانند هزینه نهایی راه اندازی کارخانه تیلور را به طور قابل توجهی افزایش داده و توجیه اقتصادی آن را بیش از پیش دشوار سازند.

با وجود تمام این چالش ها و گزارش هایی که از احتمال تاخیر در شروع تولید انبوه در کارخانه تیلور تا سال ۲۰۲۷ خبر می دادند، سامسونگ به طور رسمی اعلام کرده است که همچنان به برنامه زمان بندی اولیه خود پایبند است و قصد دارد این کارخانه را در سال ۲۰۲۶ راه اندازی کند. تحقق این هدف مستلزم غلبه بر موانع متعدد مالی، لجستیکی و تجاری در ماه های آینده خواهد بود. آینده نشان خواهد داد که آیا سرمایه گذاری استراتژیک اما پرهزینه سامسونگ در قلب تگزاس به ثمر خواهد نشست یا به چالشی طولانی مدت برای این شرکت تبدیل خواهد شد.