قلم نوری چیست و چه کاربرد هایی دارد؟

قلم نوری (light pen) ابزاری برای ورود اطلاعات به کامپیوتر است که ابزاری تکامل­یافته ­تر و راحت ­تر از ماوس است. اولین قلم نوری که به نام تفنگ نوری شناخته می­شد حدودا در سال ­های 1945-1955 میلادی، به عنوان بخشی از یک پروژه در دانشگاه MIT ایجاد شد. این قلم، برای انتخاب سمبل­های گسسته برروی صفحه نمایش، استفاده می­شد. که بعدها در دهه 1960 میلادی، برای کارهای گرافیکی، استفاده شد. استفاده از قلم نوری در ابتدای دهه 1980 میلادی، به کامپیوترهای شخصی، توسعه یافت.

ابتدا، کاربرد این ابزار برای امضا الکترونیکی و اتوماسیون اداری بود. امروزه، کاربردهای گسترده­تری همچون طراحی صنعتی، گرافیک، انیمیشن و تولید بازی ­های رایانه ­ای دارد. اخیرا با توجه به آنلاین شدن آموزش، کاربرد اساسی دیگر آن، برای آموزش الکترونیک است. علاوه برآموزش آنلاین، قلم نوری برای آموزش حضوری در مدارس هوشمند نیز، ابزاری کاربردی است. زیرا، معلم به راحتی می تواند همان طور که با خودکار یا مداد روی صفحه دفتر می­نویسد، با این قلم بنویسد و مطالب نوشته شده، برای دانش ­آموزان نمایش داده شود. همچنین معلمان و دانش ­آموزان از مضرات استفاده از گچ و تخته و یا ماژیک و وایت­برد، رها می­شوند.

مقایسه با ماوس

قلم نوری،  مشابه ماوس است اما مکان ­نما را با استفاده از نور، راحت ­تر از ماوس، جابجا می­کند. از مزایای قلم نوری نسبت به ماوس، موارد زیر را می­توان نام برد:

• از لحاظ ارگونومیک، ساختار آن موجب آسیب کم­تری به دست کاربر می­شود. درحالیکه با استفاده از ماوس، اغلب کاربران از درد انگشتان و یا مچ دست رنج می­برند.
• نوک این قلم به فشار دست حساس است، یعنی هرچه فشار بیشتر باشد، خط ضخیم­تری رسم می­کند. درحالیکه با استفاده از ماوس، ضخامت خطوط در همه حال، یکسان هستند.
• اخیرا، امکان استفاده از نوک جوهری نیز به آنها افزوده شده که می­توان با آنها، روی کاغذ معمولی نیز نوشت.

مقایسه قلم نوری و ماوس

انواع مختلف قلم نوری

انواع قلم نوری، شامل موارد زیر هستند:

• قلم سیم­دار: اکثر قلم ­های قدیمی، دارای سیم بودند که وجود سیم برای آنها، دست و پاگیر بود.
• قلم باطری دار: این نوع قلم ، می­تواند تا مدت زیادی با شارژ باطری خود کار کند.
• قلم طراحی: برای طراحان، امکان طراحی با نور و طراحی سه بعدی را فراهم می­کند.
• تبلت ­ها: از آنجا که قبلا ترسیم اشیاء توسط قلم ، وضوح بالایی نداشت، تبلت ­ها، جایگزین قلم ­های نوری قدیمی، شدند. طراحان، برای استفاده از تبلت، از قلم­های سرسوزنی استفاده می­کنند.
• قلم LED: این قلم­ها، هنگام فشرده شدن، رنگ­های روشن، تولید می­کنند و قابل شارژ هستند.

از دیدگاه دیگر، می­توان قلم ­های نوری را به دو نوع دارای نمایشگر و بدون نمایشگر، تقسیم کرد. قلم­های دارای نمایشگر، می­توانند با اتصال به کامپیوتر، تصویر کامپیوتر را با کیفیت بر روی خود، نمایش دهند. نوع بدون نمایشگر این قلم ­ها، دارای یک پد طراحی هستند. با اتصال به کامپیوتر، می­توان با نوک قلم روی پد حرکت کرده و حرکت اشاره ­گر را روی صفحه نمایش کامپیوتر، مشاهده کرد.

مشخصات قلم نوری برای خرید

مشخصات فنی قلم نوری برای انتخاب آن شامل موارد زیر هستند:

• میزان حساسیت قلم به فشار انگشتان: با کم و زیاد شدن فشار انگشتان بر روی قلم، خطوط رسم شده کم­رنگ­تر یا پررنگ­تر می­شوند. میزان فشار قابل شناسایی برای قلم ­های مختلف، متفاوت است که با توجه به نیاز فعلی و آینده، هنگام خرید، باید به آن توجه کرد.
• رزولوشن قلم برای دقت در طراحی: تعداد خطوط فعال در واحد طول را نشان می­دهد. هرچه این میزان بیشتر باشد، خطوط نرم­تری ترسیم می­شود و هرچه کم­تر باشد، خطوط، به حالت پله پله ­ای ترسیم می­شوند.
• نرخ پاسخگویی: سرعت ارتباط قلم با پد را نشان می­دهد. اگر این نرخ، بالا باشد، تاخیر، کم خواهد بود و با کاهش نرخ پاسخگویی، تاخیر، بالا رفته و بین تماس قلم روی پد و نمایش نتیجه، تاخیر وجود دارد.
• میزان حساسیت به زاویه: از آنجا که با تغییر زاویه، تنالیته رنگ و ضخامت خطوط، تغییر می­کنند، این ویژگی را نیز بایستی هنگام خرید، مورد توجه قرار داد.
• ابعاد سطح فعال: اگر مساحت سطح فعال از مساحت نمایشگر کمتر باشد، موجب سرعت بیش از اندازه‌ی نشانگر می­شود. اگر مساحت سطح فعال از مساحت نمایشگر بیشتر باشد، سرعت نشانگر، کم می‌شود.

برندهای مختلف

برندهای مختلف قلم نوری با مدل­های مختلف موجود در بازار ایران، شامل موارد زیر هستند:

• وکام (Wacom)
• ایکس پی پن (XP-PEN)
• پاربلو (Parblo)
• هویون (Huion)
• جنیوس (Genius)
• سامسونگ (Samsung)
• اچ پی (HP)
• فلوک (Fluke)
• کانووس (Kanvus)
• ویسون (VSON)
• نیوویژن (Nuvision)
• ویک (veikk)
• یو جی ای ای (UGEE)
• آها استایل (AHASTYLE)

مدل ­های مختلفی از این برندها، در بسیاری از فروشگاه ­های اینترنتی و حضوری، به فروش می­رسند. یکی از فروشگاه ­های اینترنتی برای فروش تجهیزات حرفه ­ای عکاسی و فیلم­برداری و تجهیزات آتلیه و نورپردازی، فروشگاه دیدنگار است. علاوه بر فروش محصولات مختلف عکاسی و فیلم­برداری، آموزشگاه عکاسی دیدنگار نیز به صورت آنلاین و حضوری، در حوزه آموزش عکاسی و فیلم­برداری، فعال است. از میان برندهای نام­برده، چهار مورد اول در مدل ­های مختلف، از فروشگاه اینترنتی دیدنگار، قابل خریداری هستند.

اتصال به گوشی موبایل یا تبلت

قلم نوری را می­توان به گوشی ­های موبایل و تبلت­هایی با سیستم عامل اندروید، نیز متصل کرد. به عنوان مثال مراحل مختلف اتصال قلم XP-PEN به موبایل یا تبلت اندروید، عبارتند از:

• بایستی اطمینان حاصل کرد که گوشی موبایل یا تبلت مورد نظر، از OTG و اندروید 6، پشتیبانی می­کند یا خیر.
• تبلت XP-PEN را با استفاده از رابط USB به گوشی موبایل یا تبلت مورد نظر، متصل کنید.
• برنامه کاربردی اندروید که فشار قلم را پشتیبانی می­کند، باز کنید. سپس تبلت XP-PEN و گوشی یا تبلت اندروید را به حالت عمودی قرار دهید
• چرخش خودکار صفحه را غیرفعال کرده و اطمینان حاصل کنید که گوشی موبایل یا تبلت اندروید، در حالت عمودی می­مانند.

لوگوی نرم ­افزار VirtualTablet

قلم نوری، ابزاری گران قیمت محسوب می­شود. به همین جهت، امروزه نرم ­افزارهایی نیز طراحی شده ­اند که موبایل را به قلم نوری، تبدیل می­کنند و برای کارهای طراحی و آموزشی، می­توان از آنها استفاده کرد. یکی از این نرم ­افزارها، VirtualTablet است که تبلت یا گوشی موبایل را به صفحه قلم نوری بیسیم، تبدیل می­کند. این نرم ­افزار، این امکان را به وجود می­آورد که با استفاده از تبلت یا گوشی موبایل، در کامپیوترتان بنویسید یا نقاشی بکشید. اما استفاده از چنین برنامه ­های کاربردی، به راحتی استفاده از قلم نوری واقعی نیست.