رازهای پنهان زمین فاش شد: کشف دهانه برخوردی ۳٫۵ میلیارد ساله، شاهد یک فاجعه عظیم کیهانی

به گزارش بخش اخبار علمی زوم تک , دانشمندان با کشف قدیمی‌ ترین دهانه برخوردی زمین، پنجره‌ای به گذشته‌ های دور و پرآشوب سیاره‌ مان گشوده‌اند. این دهانه که قدمت آن به ۳٫۵ میلیارد سال پیش بازمی‌گردد، اثری از یک فاجعه کیهانی عظیم است که در دوران ابتدایی شکل‌گیری زمین رخ داده است. این کشف نه تنها اطلاعات ارزشمندی در مورد تاریخچه زمین ارائه می‌دهد، بلکه به درک بهتر ما از شرایط حاکم بر سیاره‌ مان در آن دوران کمک می‌کند.

کشف گودال فضایی 3.5 میلیارد ساله، رازهای جدیدی از زمین باستان فاش شد

در یک کشف تاریخی، گروهی از دانشمندان موفق به شناسایی قدیمی‌ ترین دهانه برخوردی شهاب سنگ در کره زمین شده اند. این گودال عظیم که در غرب استرالیا واقع شده، به حدود 3.5 میلیارد سال پیش بازمی گردد و می تواند اطلاعات ارزشمندی درباره گذشته پر فراز و نشیب سیاره ما ارائه دهد.

به نظر می رسد که در آن دوران اولیه، برخورد شهاب سنگ های عظیم به طور مکرر در زمین رخ می داد و این کشف جدید، مهر تاییدی بر این نظریه است. این دهانه برخوردی که در منطقه پیلبارا در شمال غربی استرالیا کشف شده، حاصل تلاش مشترک محققان دانشگاه کرتین و سازمان زمین شناسی استرالیای غربی است.

با گذشت زمان، این دهانه شکل اولیه خود را از دست داده، اما دانشمندان با بررسی دقیق شواهد زمین شناسی، موفق به شناسایی آن شده اند. یکی از مهم ترین این شواهد، وجود “سنگ های مخروطی شکل” است؛ ساختارهایی که تنها در اثر فشارهای بسیار شدید مانند برخورد شهاب سنگ یا انفجارهای هسته ای زیرزمینی شکل می گیرند.

بررسی ها نشان می دهد که قطر این دهانه دست کم 100 کیلومتر است، که نشان دهنده برخورد یک جسم بسیار بزرگ با زمین است. طبق محاسبات انجام شده، سرعت این جرم در زمان برخورد بیش از 36 هزار کیلومتر در ساعت بوده و تاثیرات ویرانگری در سطح جهانی داشته است. محققان بر این باورند که این رویداد حدود 3.47 میلیارد سال پیش رخ داده است.

پیش از این کشف، قدیمی ترین دهانه برخوردی شناخته شده روی زمین، ساختار برخوردی یارابوبا بود که در 800 کیلومتری جنوب محل کشف جدید واقع شده است و قدمت آن به 2.2 میلیارد سال پیش باز می گشت. پروفسور تیم جانسون، یکی از نویسندگان این تحقیق، می گوید: «این دهانه بی شک قدیمی ترین گودالی است که تا کنون بر روی زمین پیدا شده است.»

اهمیت این کشف تنها به قدمت آن محدود نمی شود، بلکه این دهانه به یکی از طوفانی ترین دوره های تاریخ زمین مربوط می شود و می تواند اطلاعات ارزشمندی را درباره گذشته سیاره ما آشکار کند.

در دو میلیارد سال نخست عمر زمین، این سیاره بارها و بارها با اجرام فضایی عظیم برخورد داشته است. یکی از مهم ترین این برخوردها، که حدود 4.5 میلیارد سال پیش رخ داد، احتمالا منجر به شکل گیری ماه شده است. اما برخلاف ماه، که هنوز هم نشانه هایی از برخوردهای باستانی را حفظ کرده، زمین در طول زمان دستخوش تغییرات زیادی شده است. فرآیندهایی مانند زمین ساخت صفحه ای، فرسایش و فعالیت های زمین شناسی دیگر، باعث شده اند که بسیاری از دهانه های برخوردی قدیمی از بین بروند.

پروفسور جانسون توضیح می دهد: «ما با بررسی سطح ماه می دانیم که برخوردهای فضایی در دوران ابتدایی منظومه شمسی بسیار رایج بوده است. اما از آنجایی که هیچ گودال بسیار قدیمی روی زمین باقی نمانده بود، دانشمندان اغلب این برخوردها را نادیده می گرفتند. این پژوهش جدید، با پر کردن بخش مهمی از پازل تاریخ زمین، نشان می دهد که احتمالا گودال های بسیار قدیمی دیگری نیز در آینده کشف شوند.»

برخوردهای فضایی نه تنها زمین را دگرگون کرده اند، بلکه احتمالا نقش مهمی در شکل گیری ساختارهای اولیه سیاره نیز داشته اند. پروفسور کریس کرکلند، یکی دیگر از نویسندگان این پژوهش، می گوید: «انرژی عظیمی که در نتیجه این برخوردها آزاد شد، می توانست تغییرات عمیقی در پوسته زمین ایجاد کند. این انرژی احتمالا بخش هایی از پوسته را فشرده یا ماگما را از اعماق زمین به سطح رانده است. حتی ممکن است این برخوردها در شکل گیری کراتون ها، یعنی خشکی های وسیع و پایداری که بعدها پایه قاره ها شدند، تاثیر داشته باشند.»

در نهایت، محققان می گویند این کشف جدید نه تنها به درک بهتر گذشته زمین کمک می کند، بلکه می تواند سرنخ هایی درباره دیگر برخوردهای ناشناخته نیز ارائه دهد. احتمالا در آینده شواهد بیشتری از این برخوردهای کهن کشف شود؛ شواهدی که می توانند درک ما از تاریخ پرآشوب زمین را عمیق تر کنند.